Toelichting product Algemene uitkering
Product 921 Algemene uitkering - lasten
Is niet van toepassing op de algemene uitkering
Product 921 Algemene uitkering - baten
De algemene uitkering in de begroting 2022 is medio 2021 berekend op basis van de meiciculaire 2021.
In de jaarrekening 2022 is de algemene uitkering opgenomen gebaseerd op de decembercirculaire 2022. Tussen beide genoemde momenten zijn diverse circulaires verschenen die van invloed zijn geweest op de omvang van de algemene uitkering. in casu gaat het om de septembercirculaire 2021, decembercirculaire 2021, meicirculaire 2022, septembercirculaire 2022 en decembercirculaire 2022. Mutaties vanuit deze laatste circulaire zijn nog verwerkt in de jaarrekening 2022.
Cijfermatig ontstaat het volgende beeld:
Werkelijke ontvangst in 2022 | 123.318.000 |
|---|---|
AF: raming begroting 2022 op basis meicirculaire 2021 | 107.217.000 |
Hogere opbrengst algemene uitkering | 16.101.000 |
AF: diverse begrotingswijziging 2022 | 7.435.000 |
Te verklaren hogere opbrengst | 8.666.000 |
Uitkeringsfactor
Als verdeelmodel voor de bijdragen aan de gemeenten wordt onder andere de zogenaamde uitkeringsfactor gebruikt. Het rijk kan deze factor (punten) verhogen of verlagen en heeft daarmee invloed op de hoogte van de uit te keren bedragen. Voor onze gemeente is 1 factorpunt plm. € 61.000. Overigens geldt de uitkeringsfactor niet voor bijvoorbeeld de diverse decentralisatie-uitkeringen en participatie en voogdij 18+.
De belangrijkste verklaringen voor het voordeel van € 8.666.000 zijn:
- € 3.315.000 (€ 5.715.000 minus € 2.400.000) incidenteel voordeel energietoeslag
Op grond van de wet eenmalige energietoeslag lage inkomens (wet houdende wijziging van de Participatiewet in verband met het eenmalig categoriaal verstrekken van een energietoeslag aan huishoudens met een laag inkomen) hebben gemeenten de bevoegdheid om via categoriale bijzondere bijstand een tegemoetkoming voor de gestegen energieprijzen toe te kennen aan huishoudens met een laag inkomen. Voor de uitvoering en uitgifte heeft het rijk middelen beschikbaar gesteld. In totaliteit is € 5.715.000 ontvangen. Door middel van de 25e begrotingswijziging is hiervan € 2.400.000 verwerkt in de begroting. resteert een incidenteel bedrag van € 3.315.000.
- € 795.000 incidenteel voordeel coronamaatregelen
Als gevolg van de coronacrisis hebben gemeenten ook in 2022 extra kosten gemaakt en zijn inkomsten misgelopen. Dit heeft weer gevolgen voor de financiële positie van de gemeenten. Het rijk heeft daarom besloten ook compensatie te verstrekken via de algemene uitkering.
In totaliteit is over het begrotingsjaar 2022 incidenteel € 795.000 ontvangen, te weten:
Extra kosten verkiezingen | 68.000 |
|---|---|
Inkomstenderving 2021 | 295.000 |
Extra middelen re-integratie van bijstandsgerechtigden | 57.000 |
Tijdelijke impuls voor re-integratie van bijstandsgerechtigden | 169.000 |
Extra middelen voor het gemeentelijk schuldenbeleid | 94.000 |
Extra middelen voor de bijzondere bijstand | 47.000 |
Meerkosten binnen het sociaal domein als gevolg van corona | 65.000 |
totaal | 795.000 |
Deze financiële middelen zijn gekoppeld aan "corona-compensatie", toch is de besteding volledig vrij en is geen verantwoording nodig.
- € 1.200.000 voordeel diverse decentralisatie-uitkeringen
Gedurende het afgelopen jaar door zijn door het rijk weer diverse mutaties doorgevoerd met betrekking tot zogenoemde decentralisatie-uitkeringen (DU). Nieuwe DU’s ingesteld en toegevoegd aan de algemene uitkering of bestaande DU’s gewijzigd. Verwerkingen hiervan in een decembercirculaire kunnen gelet op de wettelijke termijn, niet meer omgezet worden in een begrotingswijziging voor het betreffende begrotingsjaar. Tegenover deze (gewijzigde) rijksbijdragen staan veelal uitvoeringskosten. Een decentralisatie-uitkering is een tijdelijke uitkering. Met een decentralisatie-uitkering kunnen middelen verdeeld worden op een manier die afwijkt van de verdeling zoals die bij de algemene uitkering wordt toegepast.
Het betreft de volgende onderwerpen:
Decentralisatie-uitkeringen | Bedrag |
|---|---|
Gezond in de stad | 85.000 |
Fac. besluit opvangcentra | 154.000 |
Jeugdhulp kinderen in een AZC | -33.000 |
Maatschappelijke begeleiding | 102.000 |
Alg Inburgering | 15.000 |
Uitvoeringskosten klimaatakkoord | 314.000 |
Extra capaciteit Boa’s | 37.000 |
Invoeringskosten omgevingswet | 361.000 |
Wet kwaliteitsborging bouw | 59.000 |
Leerlingenvervoer Oekraïne | 36.000 |
Meerkosten Oekraïne Sociaal Domein | 35.000 |
Versterken sociale basis | 35.000 |
totaal | 1.200.000 |
• € 26.000 incidenteel voordeel voorgaande jaren.
De omvang van de algemene uitkering is voor een deel afhankelijk van de hoogte van de rijksuitgaven. Deze rijksuitgaven en de diverse berekeningsmaatstaven zijn niet kort na het einde van ieder begrotingsjaar definitief bekend. Daardoor vinden achteraf nog, soms zelfs na enige jaren, verrekeningen plaats. In 2022 kreeg Zutphen over het jaar 2020 nog een bedrag extra van € 129.000 en over het jaar 2021 moest € 103.000 terug betaald worden. Per saldo een voordeel van € 26.000. Met deze verrekeningen kon geen rekening gehouden worden in het begrotingsjaar 2022.
• € 588.000 voordeel integratie-uitkering Participatie en Voogdij/18+
Onder deze noemer zijn mutaties opgenomen in de integratie-uitkering ten behoeve van de 3 D’s in het sociaal domein. Met betrekking tot Participatie is de hogere bijdrage € 435.000 en voor Voogdij/18+ € 153.000.
• € 2.742.000 voordeel op overige onderdelen
Deze verschillen zijn ontstaan als gevolg van mutaties van in de zogenoemde uitkeringsbasis, mutaties in de uitkeringsfactor, hoeveelheidsverschillen en uit allerlei taakmutaties en kleinere verrekeningen en afrondingen.
Als door landelijke accresontwikkeling (groei) de omvang van het Gemeentefonds groeit wordt de algemene uitkering ook hoger. Per gemeente is de uitkomst verschillend. Dit hangt dan weer samen met bijvoorbeeld aantallen inwoners, leerlingen, bijstandsgerechtigden etc. (de hoeveelheidsverschillen).