Overzicht algemene dekkingsmiddelen

Op dit product zijn bij de lasten geen grote afwijkingen te melden.

Product 913 Beleggingen - baten

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 303.000 op de baten zijn:

• Een nadeel van € 28.000 door een lager ontvangen dividend dan begroot van de BNG (Bank Nederlandse gemeenten).
• Een voordeel van € 179.000 door een hoger ontvangen dividend dan begroot van Alliander.
• Een incidenteel voordeel van € 161.000 door aflossing van de staatsobligaties die de gemeente in bezit heeft. Per 1 november 2022 is de Nederlandse Staat voornemens tot het aflossen van alle grootboekleningen die zijn uitgeschreven in 1815, 1896 en 1910. Hier heeft de gemeente er ook nog een aantal van in bezit. Omdat de Nederlandse Staat voornemens is deze leningen af te lossen tegen de marktconforme koerswaarde ontstaat hier een voordeel van € 161.000 voor de gemeente.

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 27.000 op de lasten zijn:

• € 23.000 voordeel vanwege een lagere afdracht aan Gemeenschappelijke regeling (GR) Tribuut. In 2022 is er een begrotingswijziging geweest bij GR Tribuut  waardoor de afdracht aan de GR iets lager uitvalt in 2022.

Product 920 Belastingen - baten

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 703.000 op de baten zijn:

• Een incidenteel voordeel van € 134.800 door een uitkering van Gemeenschappelijke regeling Tribuut. Men heeft besloten de jaarrekeningvoordelen van GR Tribuut over 2020 en 2021 uit te keren aan de deelnemende gemeenten. Daarnaast is het restant van het opstartbudget wat in het verleden aan GR Tribuut is betaald over te maken aan de deelnemende gemeenten.
• Een voordeel van € 570.000 aan hogere opbrengsten OZB belastingen. Om de WOZ-waarden te bepalen taxeren gemeenten en samenwerkingsverbanden zoals Tribuut woningen, waarbij ze gebruik maken van een vergelijkingsmethode, de zogenaamde modelmatige waardebepaling. Hierbij spelen met name verkoopcijfers van vergelijkbare woningen een rol.
  Tribuut verstrekt begin oktober de totale WOZ-waarden aan de gemeenten om hiermee o.a. de nieuwe OZB-tarieven te kunnen berekenen, waarmee uiteindelijk de begrootte OZB-opbrengst wordt behaald. In 2021 was de woningmarkt echter dusdanig explosief, dat er tussen het verstrekken van de WOZ-waarden aan de gemeenten (oktober 2021) en het tijdstip van versturen van de WOZ-beschikkingen in februari 2022 aan de burger sprake was van een significante stijging van de WOZ-waarden. Verkoopcijfers en wijzigingen, zoals aanbouw en verbouw van een pand gedurende heel 2021 spelen een rol bij de uiteindelijke bepaling van de WOZ-waarden met peildatum 1 januari 2021.
  Omdat Tribuut de gegevens die leiden tot de WOZ-waarde constant actueel houdt kon het gebeuren dat de uiteindelijk behaalde OZB-opbrengst veel hoger uitpakte dan ingeschat.
• Een incidenteel nadeel van € 47.000 omdat er voor 2022 geen precario geheven gaat worden voor terrassen. Dit vloeit voort uit het coronamaatregelenpakket waarover het college januari 2022 een besluit heeft genomen.
• € 24.000 voordeel op de inkomsten uit aanmanings- en dwangbevelkosten. Bij een aanmaning of dwangbevel worden (wettelijke) kosten in rekening gebracht. Als er veel aanmaningen worden verstuurd en veel dwangbevelen worden betekend vallen deze opbrengsten hoger uit.
• Per saldo € 22.000 voordeel op de overige belastingen zoals de hondenbelasting, toeristenbelasting, forensenbelasting en evenementenvergunningen.

Is niet van toepassing op de algemene uitkering

Product 921 Algemene uitkering - baten

De algemene uitkering in de begroting 2022 is medio 2021 berekend op basis van de meiciculaire 2021.
In de jaarrekening 2022 is de algemene uitkering opgenomen gebaseerd op de decembercirculaire 2022. Tussen beide genoemde momenten zijn diverse circulaires verschenen die van invloed zijn geweest op de omvang van de algemene uitkering. in casu gaat het om de septembercirculaire 2021, decembercirculaire 2021, meicirculaire 2022, septembercirculaire 2022 en decembercirculaire 2022. Mutaties vanuit deze laatste circulaire zijn nog verwerkt in de jaarrekening 2022.

Cijfermatig ontstaat het volgende beeld:

Uitkeringsfactor

Als verdeelmodel voor de bijdragen aan de gemeenten wordt onder andere de zogenaamde uitkeringsfactor gebruikt. Het rijk kan deze factor (punten) verhogen of verlagen en heeft daarmee invloed op de hoogte van de uit te keren bedragen. Voor onze gemeente is 1 factorpunt plm. € 61.000. Overigens geldt de uitkeringsfactor niet voor bijvoorbeeld de diverse decentralisatie-uitkeringen en participatie en voogdij 18+.
De belangrijkste verklaringen voor het voordeel van € 8.666.000 zijn:

• € 3.315.000 (€ 5.715.000 minus € 2.400.000) incidenteel voordeel energietoeslag

Op grond van de wet eenmalige energietoeslag lage inkomens (wet houdende wijziging van de Participatiewet in verband met het eenmalig categoriaal verstrekken van een energietoeslag aan huishoudens met een laag inkomen) hebben gemeenten de bevoegdheid om via categoriale bijzondere bijstand een tegemoetkoming voor de gestegen energieprijzen toe te kennen aan huishoudens met een laag inkomen. Voor de uitvoering en uitgifte heeft het rijk middelen beschikbaar gesteld. In totaliteit is € 5.715.000 ontvangen. Door middel van de 25e begrotingswijziging is hiervan € 2.400.000 verwerkt in de begroting. resteert een incidenteel bedrag van € 3.315.000.

• € 795.000 incidenteel voordeel coronamaatregelen
  Als gevolg van de coronacrisis hebben gemeenten ook in 2022 extra kosten gemaakt en zijn inkomsten misgelopen. Dit heeft weer gevolgen voor de financiële positie van de gemeenten. Het rijk heeft daarom besloten ook compensatie te verstrekken via de algemene uitkering.
  In totaliteit is over het begrotingsjaar 2022 incidenteel € 795.000 ontvangen, te weten:

Deze financiële middelen zijn gekoppeld aan "corona-compensatie", toch is de besteding volledig vrij en is geen verantwoording nodig.

• € 1.200.000 voordeel diverse decentralisatie-uitkeringen
  Gedurende het afgelopen jaar door zijn door het rijk weer diverse mutaties doorgevoerd met betrekking tot zogenoemde decentralisatie-uitkeringen (DU). Nieuwe DU’s ingesteld en toegevoegd aan de algemene uitkering of bestaande DU’s gewijzigd. Verwerkingen hiervan in een decembercirculaire kunnen gelet op de wettelijke termijn, niet meer omgezet worden in een begrotingswijziging voor het betreffende begrotingsjaar. Tegenover deze (gewijzigde) rijksbijdragen staan veelal uitvoeringskosten. Een decentralisatie-uitkering is een tijdelijke uitkering. Met een decentralisatie-uitkering kunnen middelen verdeeld worden op een manier die afwijkt van de verdeling zoals die bij de algemene uitkering wordt toegepast.
  Het betreft de volgende onderwerpen:

• € 26.000 incidenteel voordeel voorgaande jaren.
  De omvang van de algemene uitkering is voor een deel afhankelijk van de hoogte van de rijksuitgaven. Deze rijksuitgaven en de diverse berekeningsmaatstaven zijn niet kort na het einde van ieder begrotingsjaar definitief bekend. Daardoor vinden achteraf nog, soms zelfs na enige jaren, verrekeningen plaats. In 2022 kreeg Zutphen over het jaar 2020 nog een bedrag extra van € 129.000 en over het jaar 2021 moest € 103.000 terug betaald worden. Per saldo een voordeel van € 26.000. Met deze verrekeningen kon geen rekening gehouden worden in het begrotingsjaar 2022.
• € 588.000 voordeel integratie-uitkering Participatie en Voogdij/18+
  Onder deze noemer zijn mutaties opgenomen in de integratie-uitkering ten behoeve van de 3 D’s in het sociaal domein. Met betrekking tot Participatie is de hogere bijdrage € 435.000 en voor Voogdij/18+ € 153.000.
• € 2.742.000 voordeel op overige onderdelen
  Deze verschillen zijn ontstaan als gevolg van mutaties van in de zogenoemde uitkeringsbasis, mutaties in de uitkeringsfactor, hoeveelheidsverschillen en uit allerlei taakmutaties en kleinere verrekeningen en afrondingen.
• Als door landelijke accresontwikkeling (groei) de omvang van het Gemeentefonds groeit wordt de algemene uitkering ook hoger. Per gemeente is de uitkomst verschillend. Dit hangt dan weer samen met bijvoorbeeld aantallen inwoners, leerlingen, bijstandsgerechtigden etc. (de hoeveelheidsverschillen).

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van €712.000 op de lasten zijn:

• Een voordeel van € 175.000 op de uitgaven voor voormalig personeel.

De gemeente is eigen risico drager. Mochten voormalige medewerkers gedurende het jaar toch nog werk vinden, dan ontstaat er een voordeel op deze post. Mochten in de loop van het jaar medewerkers de organisatie verlaten en er een beroep moet worden gedaan op de post ‘voormalig personeel’ dan kan dit een nadeel tot gevolg hebben op deze post. Omdat meerdere voormalig medewerkers elders een baan hebben gevonden nemen de lasten voor de gemeente Zutphen af.

• Een nadeel van € 116.000 (waarvan € 62.000 incidenteel) vanwege te betalen vennootschapsbelasting over de jaren 2020 t/m 2022. Met ingang van 2016 is de vennootschapsbelasting voor gemeenten ingevoerd.

In 2022 is er overeenstemming bereikt tussen de gemeente en de belastingdienst over de fiscale beginbalans 2016 van de gemeente. Nu deze bekend is heeft de belastingdienst ook de aanslagen vennootschapsbelasting voor de jaren t/m 2022 opgelegd. Voor 2022 betreft het nog een voorlopige aanslag.

• Een voordeel van € 141.000 op de post onvoorziene uitgaven. In 2022 is er geen beroep gedaan op het bedrag voor onvoorziene uitgaven.
• Een nadeel van € 36.000 vanwege een stelpost voor een aantal te realiseren bezuinigingen. Deze bezuinigingen zijn niet gerealiseerd waardoor dit nu een nadeel is in de jaarrekening.
• € 70.000 incidenteel voordeel in het kader van de werkkostenregeling. In de begroting is een bedrag opgenomen voor de gevolgen van de werkkostenregeling. Als de werkkostenuitgaven het forfait overschrijden kan hier de naheffing van betaald worden, anders kan het bedrag ingezet worden t.b.v. het personeel. In 2022 is dit budget incidenteel opgehoogd omdat de verwachting was dat er een overschrijding zou komen i.v.m. de netto uitbetaling van een eenmalige cao (corona)uitkering. Deze overschrijding is er ook gekomen, maar was minder hoog als vooraf ingeschat.
• € 723.000 voordeel op het budget Krachtig Zutphen. In 2016 zijn we gestart met het programma Krachtig Zutphen. De middelen van Krachtig Zutphen zijn bestemd om de sociaal economische kracht te versterken. Ze dienen als versneller van projecten en als middel voor cofinanciering. De afgelopen drie jaar zijn projecten vertraagd. De oorzaak ligt bij Corona (minder samenwerking met partners) en bij de werkdruk in de organisatie waardoor projecten langzamer van de grond kwamen. Hierdoor staan er nu nog projecten op de lijst die in eerdere jaren zijn aangevraagd. De niet gebruikte middelen staan grotendeels (€ 700.300) in de reserve Krachtig Zutphen en maken dus geen deel uit van het jaarrekeningsaldo. Deze middelen blijven dus beschikbaar in de reserve Krachtig Zutphen. Eind 2023 wordt het programma Krachtig Zutphen opgeheven.
• € 133.000 incidenteel voordeel op de post voor organisatieontwikkeling. Het traject van organisatieontwikkeling loopt nog door in 2023. In 2023 zal voorgesteld worden de overgebleven middelen van 2022 voor 2023 beschikbaar te stellen.
• € 250.000 voordeel op het budget ziektevervanging. Dit budget is incidenteel in 2022 beschikbaar gesteld en ook gebruikt. Omdat de ziektevervanging op allerlei plekken in de organisatie heeft plaatsgevonden zijn de uitgaven ook verdeeld over de hele begroting. Dit houdt dus in dat op diverse plekken de loonsom belast is met inhuur als gevolg van vervanging door (langdurige) ziekte. Het budget stond centraal in de begroting op deze plek waardoor hier een voordeel blijft staan.
• € 80.000 incidenteel voordeel vanwege een voordeel op de implementatie op de Wet Open Overheid. Omdat nog niet alle werkzaamheden rondom de implementatie van de Wet Open Overheid hebben plaatsgevonden resteert er nog een bedrag van het implementatiebudget. De kosten voor de verplichte aansluiting op het landelijk Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI) zouden in 2022 gemaakt worden. Maar door telkens uitstel en uiteindelijk afstel van het platform PLOOI is dit niet gebeurd. De gemeente moet nu, eventueel samen met de regio en wellicht ook weer met het rijk, een ICT oplossing bedenken voor deze aansluiting.   
• € 140.000 incidenteel voordeel omdat er geen storting in de voorziening risico leningen heeft plaatsgevonden voor een nieuw te verstrekken lening. Op 12 december 2022 is de raad akkoord gegaan met een toevoeging aan de voorziening risico leningen vanwege een te verstrekken lening aan IJssel Warmte BV. Omdat de lening nog niet verstrekt is in 2022 heeft de toevoeging van € 140.000 aan de voorziening risico leningen ook nog niet plaatsgevonden. Zodra de lening wel verstrekt wordt, zal er ook een storting in de voorziening plaatsvinden.
• € 208.000 nadeel als gevolg van een storting in de voorziening dubieuze debiteuren. Aan de voorziening dubieuze debiteuren moet op basis van de openstaande debiteurensaldi een verplichte dotatie plaatsvinden. Hier wordt in de begroting geen rekening mee gehouden waardoor dit tot een nadeel leidt. De dubieuze debiteuren betreft een mix van belasting debiteuren en andere openstaande debiteuren. Voor de debiteuren sociale zaken is een aparte voorziening gevormd.
• € 60.000 incidenteel voordeel op het budget voor het op orde brengen van de verzekeringsportefeuille. Dit voordeel houdt ook een lagere onttrekking in aan de reserve implementatie verzekeringen.
• € 864.000 incidenteel nadeel. De gemeente Zutphen is verwikkeld in een aantal juridische claims en rechtszaken. Over de uitkomst van deze claims en procedures is op dit moment geen uitspraak te doen. Voor de eventuele financiële gevolgen heeft de gemeente een voorziening voor juridische claims gevormd. Op basis van de nu lopende claims en procedures is de verwachting dat door deze storting de voorziening op peil is gebracht.

Product 922 Algemene baten en lasten - baten

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 331.000 op de baten zijn:

• € 445.000 voordeel op de rente doorbelasting. De rente die aan de taakvelden wordt doorbelast, wordt toegerekend op basis van een bij de begroting gecalculeerd omslagpercentage. De basis hiervoor is de boekwaarde per 1 januari van de vaste begrote boekwaarden. Hierdoor kunnen de werkelijke rentelasten die aan de taakvelden moeten worden doorbelast afwijken. Ook kunnen de rentekosten en inkomsten afwijken. Dat was in 2022 ook het geval. Deze waren voordeliger dan begroot. Het voordelige saldo wordt hier verantwoord.

Product 922 Algemene baten en lasten, mutaties reserves – lasten

• € 240.000 incidenteel voordeel als gevolg van een positief begrotingssaldo in de primitieve begroting 2022.

Product 922 Algemene baten en lasten, mutaties reserves – baten

• € 140.000 incidenteel nadeel vanwege een lagere onttrekking aan de reserve energie-neutrale maatregelen. De raad heeft op 12 december 2022 besloten € 140.000 te onttrekken aan de reserve energie-neutrale maatregelen t.b.v. een storting in de voorziening risico leningen. Dit omdat de gemeente een lening wil verstrekken aan IJssel Warmte BV. Omdat de lening nog niet verstrekt is in 2022 heeft er ook nog geen onttrekking aan de reserve energie-neutrale maatregelen plaatsgevonden en ook geen storting in de voorziening risico leningen. Zodra de lening wel verstrekt is, zal deze onttrekking en storting alsnog plaatsvinden.
• € 80.000 incidenteel nadeel vanwege een lagere onttrekking aan de algemene reserve. 25 april 2022 heeft de raad een budget beschikbaar gesteld voor de implementatie van de Wet Open Overheid. Dit bedrag is beschikbaar gesteld vanuit de algemene reserve. Omdat de implementatiekosten in 2022 lager zijn geweest is ook een lager bedrag onttrokken aan de algemene reserve.
• € 464.000 incidenteel nadeel vanwege een lagere onttrekking aan de reserve kantoorautomatisering. De kapitaallasten van de automatiseringsinvesteringen worden gedekt uit de reserve kantoorautomatiseringen. Nog niet alle lopende investeringen zijn afgerond waardoor de kapitaallasten lager waren dan begroot. Dit zorgt voor een lagere onttrekking aan de reserve. Daarnaast waren er enkele uitgaven die uit het exploitatiebudget betaald konden worden waardoor de reserve niet aangesproken hoefde te worden.
• € 700.000 incidenteel nadeel doordat er geen onttrekking aan de reserve Krachtig Zutphen nodig was.
• € 133.000 incidenteel nadeel door een lagere onttrekking aan de reserve doorontwikkeling organisatie. Deze lagere onttrekking is ontstaan doordat nog niet het gehele doorontwikkelingstraject is afgerond. Dit loopt nog door in 2023.
• € 70.000 incidenteel nadeel door een lagere onttrekking aan de reserve WKR (Werk Kosten Regeling). Het was de verwachting dat de gemeente in 2022 het WKR forfait behoorlijk zou overschrijden waardoor een extra belastingheffing zou plaatsvinden. In 2022 is het WKR forfait ook overschreden, alleen de overschrijding was lager dan verwacht waardoor niet het geheel gereserveerde bedrag nodig is.
• € 59.000 incidenteel nadeel verzekeringen. Er zijn in 2022 geen implementatiewerkzaamheden geweest voor de verzekeringsportefeuille waardoor er dus ook geen geld onttrokken hoeft te worden aan de reserve.
• € 106.000 nadeel door een lagere onttrekking aan de reserve bedrijfsmiddelen stadsbeheer. Een aantal geplande investeringen zijn in 2022 niet gerealiseerd maar doorgeschoven naar de toekomst omdat vervangingen zijn uitgesteld. Dit zorgt voor lagere kapitaallasten en dus een lagere onttrekking aan de bijbehorende reserve.

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 467.000 op de lasten zijn:

• Per saldo € 306.000 nadeel op de aan de overhead toegerekende loonsom. Dit nadeel wordt veroorzaakt door:
  • €445.000 nadeel op de aan de overhead toegerekende loonsom. Doordat er op diverse plekken in de organisatie vacatures ingevuld zijn door bijvoorbeeld inhuur overeenkomsten zijn de loonkosten hoger geweest bij de aan de overhead toegerekende loonsom.
  • € 139.000 voordeel als gevolg van medewerkers die hebben deelgenomen aan het generatiepact. Dit voordeel wordt toegevoegd aan de reserve bedrijfsvoering (loonsomsturing). Bij de mutaties aan de reserves ontstaat een even groot nadeel.

Het resultaat op de gehele gemeentebrede loo nsom is € 73.000 na delig. Bij de actualisatie van de tweede bestuur rapportage werd nog uitgegaan van een nadeel van € 250.000 gemeentebreed.

• In verband met een onderzoek naar een voormalig wethouder zijn er kosten gemaakt voor onderzoek, advies en advocaatkosten. Tot einde 2022 is er totaal € 113.000 uitgegeven aan onderzoek, advocaatkosten en advieskosten. Omdat deze casus nog niet is afgerond kunnen de kosten nog oplopen afhankelijk van de loop van het onderzoek.
• € 76.000 nadeel op de uitgaven voor medische en juridische ondersteuning op diverse personele dossiers. Het (langdurig) verzuim is vrij hoog. Dit vraagt om inzet en diverse (verplichte) interventies vanuit wetgeving (WVP) en meer inzet van onze arbodienst (Care2work).
• € 34.000 voordeel op de uitgaven voor woon-werk verkeer. Door het thuiswerken wordt er minder gedeclareerd voor de reiskosten van woon-werk verkeer.
• € 99.000 voordeel op de uitgaven voor vorming, training en opleiding van personeel.
• Een voordeel van € 97.000 op diverse facilitaire kosten. Er zijn voordelen gerealiseerd op de uitgaven voor drukwerk, koffie en thee en nadelen op de uitgaven voor porto en vakliteratuur. Er wordt nog veel thuisgewerkt wat lagere uitgaven op deze posten tot gevolg heeft. Ook is het drukwerk vorig jaar opnieuw en goedkoper aanbesteed. Ten slotte is de kantine in het gebouw aan de Henri Dunantweg midden 2022 weer opengegaan. Omdat de kantine het eerste deel van het jaar nog gesloten was is een deel van het budget niet uitgegeven.
• € 26.000 voordeel op de verwerking van salarissen. In 2022 is de gemeente overgegaan op een nieuw pakket voor de salarisverwerking en personeelsadministratie. Dit pakket valt goedkoper uit dan het oude pakket. Voor 2023 is een lager bedrag begroot.
• Een nadeel van € 35.000 op de huisvestingskosten van het oude en nieuwe stadhuis. Dit nadeel is ontstaan door meerdere redenen. De uitgaven voor belastingen (OZB, zuiveringsheffing en waterschapsbelasting) zijn in 2022 hoger uitgevallen. Ook is er in 2022 kantoormeubilair (voornamelijk bureaustoelen) aangeschaft omdat een aantal bureaustoelen dringend aan vervanging toe waren.
• Een nadeel van € 132.000 op de energiekosten voor de locatie aan de Henri Dunantweg en het oude en nieuwe stadhuis. Het laatste kwartaal van 2022 zijn we als gemeente gewisseld van gasleverancier omdat vanuit het ministerie verzocht wordt geen gas meer af te nemen via Gazprom. De nieuwe gasprijzen vallen een stuk duurder uit.
• Op de automatiseringsuitgaven is een voordeel gerealiseerd van € 844.000. Tegenover dit voordeel staat ook een nadeel van € 464.000 door een lagere onttrekking uit de reserve kantoorautomatisering. Deels komt dit door lagere kapitaallasten omdat investeringsprojecten nog lopen.

Bij de tweede bestuursrapportage werd nog een voordeel verwacht van € 300.000. Dit voordeel is hoger uitgevallen, mede veroorzaakt door verder uitstel van een aantal projecten.

Het belangrijkste project hierin is de implementatie van Microsoft 365. De impact, zowel IT technisch als organisatorisch is aanvankelijk onderschat waardoor besloten is om in 2023 een start te maken met zowel technische als organisatorische implementatie. De technische implementatie en aanschaf van duurdere licenties was voorzien in 2022, hiermee is een bedrag gemoeid van totaal € 150.000. Waarbij aangegeven moet worden dat de daadwerkelijke licentiekosten € 50.000 hoger liggen dan initieel ingeschat.

• Invoering nieuwe wetgeving: Voor de benodigde software bij implementatie van een aantal wetten, o.a. WEP, WMEBV en WOO was voor 2022 € 100.000 opgenomen. Doordat deze implementatie van deze wetten is uitgesteld omdat de landelijke ICT voorzieningen nog onvoldoende gereed zijn. Daarmee is ook de implementatie van software en koppelingen tussen deze software binnen onze gemeente nog niet gereed.

Het verwachte voordeel is ontstaan doordat projecten door verschillende oorzaken stagneren en doorlopen of starten in 2023. Zo wordt bij een aantal projecten meegelift met de VNG. Als daar vertraging wordt opgelopen heeft de gemeente daar ook last van. Diverse ICT/informatisering projecten zijn vertraagd door capaciteitsgebrek. Dit is deels veroorzaakt door latere invulling van openstaande vacatures in een lastige arbeidsmarkt. Daarnaast hebben onze leveranciers te maken met dezelfde krapte op de arbeidsmarkt en uitval door ziekte, waardoor ook vertragingen zijn ontstaan. Vertraging in het ene project heeft vaak ook invloed op een ander project waar dezelfde medewerkers voor ingezet worden. Hierdoor schuiven projecten verder op. Daarnaast zijn medewerkers de afgelopen jaren gedurende de Coronapandemie ook drukdoende geweest met het faciliteren en blijvend ondersteunen van thuis/hybride werken van medewerkers. Ook dit heeft zijn weerslag gehad op beschikbare capaciteit voor ICT projecten.
Daarnaast is het goed te vermelden dat projecten niet van kalenderjaar tot kalenderjaar gepland (kunnen) worden. Bij Software-as-a-Service (SaaS)/Cloud projecten verloopt de financiering via de exploitatie, die vanuit de begroting wel een kalenderjaar kent. De gevolgen zijn divers en per project verschillend. Veelal loopt de implementatie van nieuwe applicatie vertraging op en daarmee de digitalisering van processen. Doordat projecten niet zijn afgerond worden er veelal ook nog geen exploitatielasten gemaakt, dit komt neer op € 100.000 aan licentie/onderhoudskosten die niet gemaakt zijn.

Omdat diverse projecten doorlopen in 2023 wordt wel verwacht dat een deel van het genoemde voordeel in 2023 nodig zal zijn om de projecten af te ronden. Dit houdt ook in dat bij de jaarrekening voorgesteld zal worden een groot deel van het voordeel over te hevelen naar 2023.

Product 960 Overhead - baten

De belangrijkste verklaring(en) voor het nadeel van € 419.000 op de baten zijn:

• € 316.000 nadeel op de loonsom gerelateerde inkomsten. In de begroting was € 396.000 opgenomen voor inkomsten uit de loonsom. Dit is personeel wat uitgeleend of gedetacheerd wordt aan een andere organisatie. Omdat bij het opstellen van de begroting nog niet bekend is welke inkomsten gerealiseerd gaan worden zijn deze inkomsten begroot bij de overhead. De gerealiseerde inkomsten worden in de jaarrekening wel toegerekend aan het juiste taakveld. Daardoor ontstaat op het taakveld overhead een nadeel en op andere plekken een voordeel. Per saldo is er € 396.000 ontvangen voor gedetacheerd en uitgeleend personeel in 2022.
• Een nadeel van € 134.000 op de huisvestingskosten voor de locatie aan de Henri Dunantweg. In de begroting is rekening gehouden met een te hoog bedrag aan huurinkomsten voor dit pand. In de begroting 2023 is dit hersteld.

Product 960 Overhead – lasten mutaties reserves

• € 139.000 incidenteel nadeel als gevolg van een storting in de reserve bedrijfsvoering (loonsomsturing). In 2022 hebben diverse medewerkers gebruik gemaakt van het generatiepact. Dit bespaarde bedrag wordt toegevoegd aan de reserve bedrijfsvoering (loonsomsturing).

Product 960 Overhead – baten mutaties reserves

• € 147.000 incidenteel nadeel door een lagere onttrekking aan de algemene reserve (€ 85.000 nadeel) en de reserve bedrijfsvoering (loonsomsturing, € 62.000 nadeel). Incidenteel waren onttrekkingen begroot voor de invulling van een aantal functies die bij de begrotingsbehandeling waren geschrapt maar later met nieuwe raadsvoorstellen alsnog zijn ingevuld. Omdat de werkelijke uitgaven aan het eind van het jaar lager waren dan begroot is er ook minder aan de beide reserves onttrokken hiervoor.

Op dit product zijn bij de lasten geen grote afwijkingen te melden.

Product 913 Beleggingen - baten

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 303.000 op de baten zijn:

• Een nadeel van € 28.000 door een lager ontvangen dividend dan begroot van de BNG (Bank Nederlandse gemeenten).
• Een voordeel van € 179.000 door een hoger ontvangen dividend dan begroot van Alliander.
• Een incidenteel voordeel van € 161.000 door aflossing van de staatsobligaties die de gemeente in bezit heeft. Per 1 november 2022 is de Nederlandse Staat voornemens tot het aflossen van alle grootboekleningen die zijn uitgeschreven in 1815, 1896 en 1910. Hier heeft de gemeente er ook nog een aantal van in bezit. Omdat de Nederlandse Staat voornemens is deze leningen af te lossen tegen de marktconforme koerswaarde ontstaat hier een voordeel van € 161.000 voor de gemeente.

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 27.000 op de lasten zijn:

• € 23.000 voordeel vanwege een lagere afdracht aan Gemeenschappelijke regeling (GR) Tribuut. In 2022 is er een begrotingswijziging geweest bij GR Tribuut  waardoor de afdracht aan de GR iets lager uitvalt in 2022.

Product 920 Belastingen - baten

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 703.000 op de baten zijn:

• Een incidenteel voordeel van € 134.800 door een uitkering van Gemeenschappelijke regeling Tribuut. Men heeft besloten de jaarrekeningvoordelen van GR Tribuut over 2020 en 2021 uit te keren aan de deelnemende gemeenten. Daarnaast is het restant van het opstartbudget wat in het verleden aan GR Tribuut is betaald over te maken aan de deelnemende gemeenten.
• Een voordeel van € 570.000 aan hogere opbrengsten OZB belastingen. Om de WOZ-waarden te bepalen taxeren gemeenten en samenwerkingsverbanden zoals Tribuut woningen, waarbij ze gebruik maken van een vergelijkingsmethode, de zogenaamde modelmatige waardebepaling. Hierbij spelen met name verkoopcijfers van vergelijkbare woningen een rol.
  Tribuut verstrekt begin oktober de totale WOZ-waarden aan de gemeenten om hiermee o.a. de nieuwe OZB-tarieven te kunnen berekenen, waarmee uiteindelijk de begrootte OZB-opbrengst wordt behaald. In 2021 was de woningmarkt echter dusdanig explosief, dat er tussen het verstrekken van de WOZ-waarden aan de gemeenten (oktober 2021) en het tijdstip van versturen van de WOZ-beschikkingen in februari 2022 aan de burger sprake was van een significante stijging van de WOZ-waarden. Verkoopcijfers en wijzigingen, zoals aanbouw en verbouw van een pand gedurende heel 2021 spelen een rol bij de uiteindelijke bepaling van de WOZ-waarden met peildatum 1 januari 2021.
  Omdat Tribuut de gegevens die leiden tot de WOZ-waarde constant actueel houdt kon het gebeuren dat de uiteindelijk behaalde OZB-opbrengst veel hoger uitpakte dan ingeschat.
• Een incidenteel nadeel van € 47.000 omdat er voor 2022 geen precario geheven gaat worden voor terrassen. Dit vloeit voort uit het coronamaatregelenpakket waarover het college januari 2022 een besluit heeft genomen.
• € 24.000 voordeel op de inkomsten uit aanmanings- en dwangbevelkosten. Bij een aanmaning of dwangbevel worden (wettelijke) kosten in rekening gebracht. Als er veel aanmaningen worden verstuurd en veel dwangbevelen worden betekend vallen deze opbrengsten hoger uit.
• Per saldo € 22.000 voordeel op de overige belastingen zoals de hondenbelasting, toeristenbelasting, forensenbelasting en evenementenvergunningen.

Is niet van toepassing op de algemene uitkering

Product 921 Algemene uitkering - baten

De algemene uitkering in de begroting 2022 is medio 2021 berekend op basis van de meiciculaire 2021.
In de jaarrekening 2022 is de algemene uitkering opgenomen gebaseerd op de decembercirculaire 2022. Tussen beide genoemde momenten zijn diverse circulaires verschenen die van invloed zijn geweest op de omvang van de algemene uitkering. in casu gaat het om de septembercirculaire 2021, decembercirculaire 2021, meicirculaire 2022, septembercirculaire 2022 en decembercirculaire 2022. Mutaties vanuit deze laatste circulaire zijn nog verwerkt in de jaarrekening 2022.

Cijfermatig ontstaat het volgende beeld:

Uitkeringsfactor

Als verdeelmodel voor de bijdragen aan de gemeenten wordt onder andere de zogenaamde uitkeringsfactor gebruikt. Het rijk kan deze factor (punten) verhogen of verlagen en heeft daarmee invloed op de hoogte van de uit te keren bedragen. Voor onze gemeente is 1 factorpunt plm. € 61.000. Overigens geldt de uitkeringsfactor niet voor bijvoorbeeld de diverse decentralisatie-uitkeringen en participatie en voogdij 18+.
De belangrijkste verklaringen voor het voordeel van € 8.666.000 zijn:

• € 3.315.000 (€ 5.715.000 minus € 2.400.000) incidenteel voordeel energietoeslag

Op grond van de wet eenmalige energietoeslag lage inkomens (wet houdende wijziging van de Participatiewet in verband met het eenmalig categoriaal verstrekken van een energietoeslag aan huishoudens met een laag inkomen) hebben gemeenten de bevoegdheid om via categoriale bijzondere bijstand een tegemoetkoming voor de gestegen energieprijzen toe te kennen aan huishoudens met een laag inkomen. Voor de uitvoering en uitgifte heeft het rijk middelen beschikbaar gesteld. In totaliteit is € 5.715.000 ontvangen. Door middel van de 25e begrotingswijziging is hiervan € 2.400.000 verwerkt in de begroting. resteert een incidenteel bedrag van € 3.315.000.

• € 795.000 incidenteel voordeel coronamaatregelen
  Als gevolg van de coronacrisis hebben gemeenten ook in 2022 extra kosten gemaakt en zijn inkomsten misgelopen. Dit heeft weer gevolgen voor de financiële positie van de gemeenten. Het rijk heeft daarom besloten ook compensatie te verstrekken via de algemene uitkering.
  In totaliteit is over het begrotingsjaar 2022 incidenteel € 795.000 ontvangen, te weten:

Deze financiële middelen zijn gekoppeld aan "corona-compensatie", toch is de besteding volledig vrij en is geen verantwoording nodig.

• € 1.200.000 voordeel diverse decentralisatie-uitkeringen
  Gedurende het afgelopen jaar door zijn door het rijk weer diverse mutaties doorgevoerd met betrekking tot zogenoemde decentralisatie-uitkeringen (DU). Nieuwe DU’s ingesteld en toegevoegd aan de algemene uitkering of bestaande DU’s gewijzigd. Verwerkingen hiervan in een decembercirculaire kunnen gelet op de wettelijke termijn, niet meer omgezet worden in een begrotingswijziging voor het betreffende begrotingsjaar. Tegenover deze (gewijzigde) rijksbijdragen staan veelal uitvoeringskosten. Een decentralisatie-uitkering is een tijdelijke uitkering. Met een decentralisatie-uitkering kunnen middelen verdeeld worden op een manier die afwijkt van de verdeling zoals die bij de algemene uitkering wordt toegepast.
  Het betreft de volgende onderwerpen:

• € 26.000 incidenteel voordeel voorgaande jaren.
  De omvang van de algemene uitkering is voor een deel afhankelijk van de hoogte van de rijksuitgaven. Deze rijksuitgaven en de diverse berekeningsmaatstaven zijn niet kort na het einde van ieder begrotingsjaar definitief bekend. Daardoor vinden achteraf nog, soms zelfs na enige jaren, verrekeningen plaats. In 2022 kreeg Zutphen over het jaar 2020 nog een bedrag extra van € 129.000 en over het jaar 2021 moest € 103.000 terug betaald worden. Per saldo een voordeel van € 26.000. Met deze verrekeningen kon geen rekening gehouden worden in het begrotingsjaar 2022.
• € 588.000 voordeel integratie-uitkering Participatie en Voogdij/18+
  Onder deze noemer zijn mutaties opgenomen in de integratie-uitkering ten behoeve van de 3 D’s in het sociaal domein. Met betrekking tot Participatie is de hogere bijdrage € 435.000 en voor Voogdij/18+ € 153.000.
• € 2.742.000 voordeel op overige onderdelen
  Deze verschillen zijn ontstaan als gevolg van mutaties van in de zogenoemde uitkeringsbasis, mutaties in de uitkeringsfactor, hoeveelheidsverschillen en uit allerlei taakmutaties en kleinere verrekeningen en afrondingen.
• Als door landelijke accresontwikkeling (groei) de omvang van het Gemeentefonds groeit wordt de algemene uitkering ook hoger. Per gemeente is de uitkomst verschillend. Dit hangt dan weer samen met bijvoorbeeld aantallen inwoners, leerlingen, bijstandsgerechtigden etc. (de hoeveelheidsverschillen).

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van €712.000 op de lasten zijn:

• Een voordeel van € 175.000 op de uitgaven voor voormalig personeel.

De gemeente is eigen risico drager. Mochten voormalige medewerkers gedurende het jaar toch nog werk vinden, dan ontstaat er een voordeel op deze post. Mochten in de loop van het jaar medewerkers de organisatie verlaten en er een beroep moet worden gedaan op de post ‘voormalig personeel’ dan kan dit een nadeel tot gevolg hebben op deze post. Omdat meerdere voormalig medewerkers elders een baan hebben gevonden nemen de lasten voor de gemeente Zutphen af.

• Een nadeel van € 116.000 (waarvan € 62.000 incidenteel) vanwege te betalen vennootschapsbelasting over de jaren 2020 t/m 2022. Met ingang van 2016 is de vennootschapsbelasting voor gemeenten ingevoerd.

In 2022 is er overeenstemming bereikt tussen de gemeente en de belastingdienst over de fiscale beginbalans 2016 van de gemeente. Nu deze bekend is heeft de belastingdienst ook de aanslagen vennootschapsbelasting voor de jaren t/m 2022 opgelegd. Voor 2022 betreft het nog een voorlopige aanslag.

• Een voordeel van € 141.000 op de post onvoorziene uitgaven. In 2022 is er geen beroep gedaan op het bedrag voor onvoorziene uitgaven.
• Een nadeel van € 36.000 vanwege een stelpost voor een aantal te realiseren bezuinigingen. Deze bezuinigingen zijn niet gerealiseerd waardoor dit nu een nadeel is in de jaarrekening.
• € 70.000 incidenteel voordeel in het kader van de werkkostenregeling. In de begroting is een bedrag opgenomen voor de gevolgen van de werkkostenregeling. Als de werkkostenuitgaven het forfait overschrijden kan hier de naheffing van betaald worden, anders kan het bedrag ingezet worden t.b.v. het personeel. In 2022 is dit budget incidenteel opgehoogd omdat de verwachting was dat er een overschrijding zou komen i.v.m. de netto uitbetaling van een eenmalige cao (corona)uitkering. Deze overschrijding is er ook gekomen, maar was minder hoog als vooraf ingeschat.
• € 723.000 voordeel op het budget Krachtig Zutphen. In 2016 zijn we gestart met het programma Krachtig Zutphen. De middelen van Krachtig Zutphen zijn bestemd om de sociaal economische kracht te versterken. Ze dienen als versneller van projecten en als middel voor cofinanciering. De afgelopen drie jaar zijn projecten vertraagd. De oorzaak ligt bij Corona (minder samenwerking met partners) en bij de werkdruk in de organisatie waardoor projecten langzamer van de grond kwamen. Hierdoor staan er nu nog projecten op de lijst die in eerdere jaren zijn aangevraagd. De niet gebruikte middelen staan grotendeels (€ 700.300) in de reserve Krachtig Zutphen en maken dus geen deel uit van het jaarrekeningsaldo. Deze middelen blijven dus beschikbaar in de reserve Krachtig Zutphen. Eind 2023 wordt het programma Krachtig Zutphen opgeheven.
• € 133.000 incidenteel voordeel op de post voor organisatieontwikkeling. Het traject van organisatieontwikkeling loopt nog door in 2023. In 2023 zal voorgesteld worden de overgebleven middelen van 2022 voor 2023 beschikbaar te stellen.
• € 250.000 voordeel op het budget ziektevervanging. Dit budget is incidenteel in 2022 beschikbaar gesteld en ook gebruikt. Omdat de ziektevervanging op allerlei plekken in de organisatie heeft plaatsgevonden zijn de uitgaven ook verdeeld over de hele begroting. Dit houdt dus in dat op diverse plekken de loonsom belast is met inhuur als gevolg van vervanging door (langdurige) ziekte. Het budget stond centraal in de begroting op deze plek waardoor hier een voordeel blijft staan.
• € 80.000 incidenteel voordeel vanwege een voordeel op de implementatie op de Wet Open Overheid. Omdat nog niet alle werkzaamheden rondom de implementatie van de Wet Open Overheid hebben plaatsgevonden resteert er nog een bedrag van het implementatiebudget. De kosten voor de verplichte aansluiting op het landelijk Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI) zouden in 2022 gemaakt worden. Maar door telkens uitstel en uiteindelijk afstel van het platform PLOOI is dit niet gebeurd. De gemeente moet nu, eventueel samen met de regio en wellicht ook weer met het rijk, een ICT oplossing bedenken voor deze aansluiting.   
• € 140.000 incidenteel voordeel omdat er geen storting in de voorziening risico leningen heeft plaatsgevonden voor een nieuw te verstrekken lening. Op 12 december 2022 is de raad akkoord gegaan met een toevoeging aan de voorziening risico leningen vanwege een te verstrekken lening aan IJssel Warmte BV. Omdat de lening nog niet verstrekt is in 2022 heeft de toevoeging van € 140.000 aan de voorziening risico leningen ook nog niet plaatsgevonden. Zodra de lening wel verstrekt wordt, zal er ook een storting in de voorziening plaatsvinden.
• € 208.000 nadeel als gevolg van een storting in de voorziening dubieuze debiteuren. Aan de voorziening dubieuze debiteuren moet op basis van de openstaande debiteurensaldi een verplichte dotatie plaatsvinden. Hier wordt in de begroting geen rekening mee gehouden waardoor dit tot een nadeel leidt. De dubieuze debiteuren betreft een mix van belasting debiteuren en andere openstaande debiteuren. Voor de debiteuren sociale zaken is een aparte voorziening gevormd.
• € 60.000 incidenteel voordeel op het budget voor het op orde brengen van de verzekeringsportefeuille. Dit voordeel houdt ook een lagere onttrekking in aan de reserve implementatie verzekeringen.
• € 864.000 incidenteel nadeel. De gemeente Zutphen is verwikkeld in een aantal juridische claims en rechtszaken. Over de uitkomst van deze claims en procedures is op dit moment geen uitspraak te doen. Voor de eventuele financiële gevolgen heeft de gemeente een voorziening voor juridische claims gevormd. Op basis van de nu lopende claims en procedures is de verwachting dat door deze storting de voorziening op peil is gebracht.

Product 922 Algemene baten en lasten - baten

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 331.000 op de baten zijn:

• € 445.000 voordeel op de rente doorbelasting. De rente die aan de taakvelden wordt doorbelast, wordt toegerekend op basis van een bij de begroting gecalculeerd omslagpercentage. De basis hiervoor is de boekwaarde per 1 januari van de vaste begrote boekwaarden. Hierdoor kunnen de werkelijke rentelasten die aan de taakvelden moeten worden doorbelast afwijken. Ook kunnen de rentekosten en inkomsten afwijken. Dat was in 2022 ook het geval. Deze waren voordeliger dan begroot. Het voordelige saldo wordt hier verantwoord.

Product 922 Algemene baten en lasten, mutaties reserves – lasten

• € 240.000 incidenteel voordeel als gevolg van een positief begrotingssaldo in de primitieve begroting 2022.

Product 922 Algemene baten en lasten, mutaties reserves – baten

• € 140.000 incidenteel nadeel vanwege een lagere onttrekking aan de reserve energie-neutrale maatregelen. De raad heeft op 12 december 2022 besloten € 140.000 te onttrekken aan de reserve energie-neutrale maatregelen t.b.v. een storting in de voorziening risico leningen. Dit omdat de gemeente een lening wil verstrekken aan IJssel Warmte BV. Omdat de lening nog niet verstrekt is in 2022 heeft er ook nog geen onttrekking aan de reserve energie-neutrale maatregelen plaatsgevonden en ook geen storting in de voorziening risico leningen. Zodra de lening wel verstrekt is, zal deze onttrekking en storting alsnog plaatsvinden.
• € 80.000 incidenteel nadeel vanwege een lagere onttrekking aan de algemene reserve. 25 april 2022 heeft de raad een budget beschikbaar gesteld voor de implementatie van de Wet Open Overheid. Dit bedrag is beschikbaar gesteld vanuit de algemene reserve. Omdat de implementatiekosten in 2022 lager zijn geweest is ook een lager bedrag onttrokken aan de algemene reserve.
• € 464.000 incidenteel nadeel vanwege een lagere onttrekking aan de reserve kantoorautomatisering. De kapitaallasten van de automatiseringsinvesteringen worden gedekt uit de reserve kantoorautomatiseringen. Nog niet alle lopende investeringen zijn afgerond waardoor de kapitaallasten lager waren dan begroot. Dit zorgt voor een lagere onttrekking aan de reserve. Daarnaast waren er enkele uitgaven die uit het exploitatiebudget betaald konden worden waardoor de reserve niet aangesproken hoefde te worden.
• € 700.000 incidenteel nadeel doordat er geen onttrekking aan de reserve Krachtig Zutphen nodig was.
• € 133.000 incidenteel nadeel door een lagere onttrekking aan de reserve doorontwikkeling organisatie. Deze lagere onttrekking is ontstaan doordat nog niet het gehele doorontwikkelingstraject is afgerond. Dit loopt nog door in 2023.
• € 70.000 incidenteel nadeel door een lagere onttrekking aan de reserve WKR (Werk Kosten Regeling). Het was de verwachting dat de gemeente in 2022 het WKR forfait behoorlijk zou overschrijden waardoor een extra belastingheffing zou plaatsvinden. In 2022 is het WKR forfait ook overschreden, alleen de overschrijding was lager dan verwacht waardoor niet het geheel gereserveerde bedrag nodig is.
• € 59.000 incidenteel nadeel verzekeringen. Er zijn in 2022 geen implementatiewerkzaamheden geweest voor de verzekeringsportefeuille waardoor er dus ook geen geld onttrokken hoeft te worden aan de reserve.
• € 106.000 nadeel door een lagere onttrekking aan de reserve bedrijfsmiddelen stadsbeheer. Een aantal geplande investeringen zijn in 2022 niet gerealiseerd maar doorgeschoven naar de toekomst omdat vervangingen zijn uitgesteld. Dit zorgt voor lagere kapitaallasten en dus een lagere onttrekking aan de bijbehorende reserve.

De belangrijkste verklaring(en) voor het voordeel van € 467.000 op de lasten zijn:

• Per saldo € 306.000 nadeel op de aan de overhead toegerekende loonsom. Dit nadeel wordt veroorzaakt door:
  • €445.000 nadeel op de aan de overhead toegerekende loonsom. Doordat er op diverse plekken in de organisatie vacatures ingevuld zijn door bijvoorbeeld inhuur overeenkomsten zijn de loonkosten hoger geweest bij de aan de overhead toegerekende loonsom.
  • € 139.000 voordeel als gevolg van medewerkers die hebben deelgenomen aan het generatiepact. Dit voordeel wordt toegevoegd aan de reserve bedrijfsvoering (loonsomsturing). Bij de mutaties aan de reserves ontstaat een even groot nadeel.

Het resultaat op de gehele gemeentebrede loo nsom is € 73.000 na delig. Bij de actualisatie van de tweede bestuur rapportage werd nog uitgegaan van een nadeel van € 250.000 gemeentebreed.

• In verband met een onderzoek naar een voormalig wethouder zijn er kosten gemaakt voor onderzoek, advies en advocaatkosten. Tot einde 2022 is er totaal € 113.000 uitgegeven aan onderzoek, advocaatkosten en advieskosten. Omdat deze casus nog niet is afgerond kunnen de kosten nog oplopen afhankelijk van de loop van het onderzoek.
• € 76.000 nadeel op de uitgaven voor medische en juridische ondersteuning op diverse personele dossiers. Het (langdurig) verzuim is vrij hoog. Dit vraagt om inzet en diverse (verplichte) interventies vanuit wetgeving (WVP) en meer inzet van onze arbodienst (Care2work).
• € 34.000 voordeel op de uitgaven voor woon-werk verkeer. Door het thuiswerken wordt er minder gedeclareerd voor de reiskosten van woon-werk verkeer.
• € 99.000 voordeel op de uitgaven voor vorming, training en opleiding van personeel.
• Een voordeel van € 97.000 op diverse facilitaire kosten. Er zijn voordelen gerealiseerd op de uitgaven voor drukwerk, koffie en thee en nadelen op de uitgaven voor porto en vakliteratuur. Er wordt nog veel thuisgewerkt wat lagere uitgaven op deze posten tot gevolg heeft. Ook is het drukwerk vorig jaar opnieuw en goedkoper aanbesteed. Ten slotte is de kantine in het gebouw aan de Henri Dunantweg midden 2022 weer opengegaan. Omdat de kantine het eerste deel van het jaar nog gesloten was is een deel van het budget niet uitgegeven.
• € 26.000 voordeel op de verwerking van salarissen. In 2022 is de gemeente overgegaan op een nieuw pakket voor de salarisverwerking en personeelsadministratie. Dit pakket valt goedkoper uit dan het oude pakket. Voor 2023 is een lager bedrag begroot.
• Een nadeel van € 35.000 op de huisvestingskosten van het oude en nieuwe stadhuis. Dit nadeel is ontstaan door meerdere redenen. De uitgaven voor belastingen (OZB, zuiveringsheffing en waterschapsbelasting) zijn in 2022 hoger uitgevallen. Ook is er in 2022 kantoormeubilair (voornamelijk bureaustoelen) aangeschaft omdat een aantal bureaustoelen dringend aan vervanging toe waren.
• Een nadeel van € 132.000 op de energiekosten voor de locatie aan de Henri Dunantweg en het oude en nieuwe stadhuis. Het laatste kwartaal van 2022 zijn we als gemeente gewisseld van gasleverancier omdat vanuit het ministerie verzocht wordt geen gas meer af te nemen via Gazprom. De nieuwe gasprijzen vallen een stuk duurder uit.
• Op de automatiseringsuitgaven is een voordeel gerealiseerd van € 844.000. Tegenover dit voordeel staat ook een nadeel van € 464.000 door een lagere onttrekking uit de reserve kantoorautomatisering. Deels komt dit door lagere kapitaallasten omdat investeringsprojecten nog lopen.

Bij de tweede bestuursrapportage werd nog een voordeel verwacht van € 300.000. Dit voordeel is hoger uitgevallen, mede veroorzaakt door verder uitstel van een aantal projecten.

Het belangrijkste project hierin is de implementatie van Microsoft 365. De impact, zowel IT technisch als organisatorisch is aanvankelijk onderschat waardoor besloten is om in 2023 een start te maken met zowel technische als organisatorische implementatie. De technische implementatie en aanschaf van duurdere licenties was voorzien in 2022, hiermee is een bedrag gemoeid van totaal € 150.000. Waarbij aangegeven moet worden dat de daadwerkelijke licentiekosten € 50.000 hoger liggen dan initieel ingeschat.

• Invoering nieuwe wetgeving: Voor de benodigde software bij implementatie van een aantal wetten, o.a. WEP, WMEBV en WOO was voor 2022 € 100.000 opgenomen. Doordat deze implementatie van deze wetten is uitgesteld omdat de landelijke ICT voorzieningen nog onvoldoende gereed zijn. Daarmee is ook de implementatie van software en koppelingen tussen deze software binnen onze gemeente nog niet gereed.

Het verwachte voordeel is ontstaan doordat projecten door verschillende oorzaken stagneren en doorlopen of starten in 2023. Zo wordt bij een aantal projecten meegelift met de VNG. Als daar vertraging wordt opgelopen heeft de gemeente daar ook last van. Diverse ICT/informatisering projecten zijn vertraagd door capaciteitsgebrek. Dit is deels veroorzaakt door latere invulling van openstaande vacatures in een lastige arbeidsmarkt. Daarnaast hebben onze leveranciers te maken met dezelfde krapte op de arbeidsmarkt en uitval door ziekte, waardoor ook vertragingen zijn ontstaan. Vertraging in het ene project heeft vaak ook invloed op een ander project waar dezelfde medewerkers voor ingezet worden. Hierdoor schuiven projecten verder op. Daarnaast zijn medewerkers de afgelopen jaren gedurende de Coronapandemie ook drukdoende geweest met het faciliteren en blijvend ondersteunen van thuis/hybride werken van medewerkers. Ook dit heeft zijn weerslag gehad op beschikbare capaciteit voor ICT projecten.
Daarnaast is het goed te vermelden dat projecten niet van kalenderjaar tot kalenderjaar gepland (kunnen) worden. Bij Software-as-a-Service (SaaS)/Cloud projecten verloopt de financiering via de exploitatie, die vanuit de begroting wel een kalenderjaar kent. De gevolgen zijn divers en per project verschillend. Veelal loopt de implementatie van nieuwe applicatie vertraging op en daarmee de digitalisering van processen. Doordat projecten niet zijn afgerond worden er veelal ook nog geen exploitatielasten gemaakt, dit komt neer op € 100.000 aan licentie/onderhoudskosten die niet gemaakt zijn.

Omdat diverse projecten doorlopen in 2023 wordt wel verwacht dat een deel van het genoemde voordeel in 2023 nodig zal zijn om de projecten af te ronden. Dit houdt ook in dat bij de jaarrekening voorgesteld zal worden een groot deel van het voordeel over te hevelen naar 2023.

Product 960 Overhead - baten

De belangrijkste verklaring(en) voor het nadeel van € 419.000 op de baten zijn:

• € 316.000 nadeel op de loonsom gerelateerde inkomsten. In de begroting was € 396.000 opgenomen voor inkomsten uit de loonsom. Dit is personeel wat uitgeleend of gedetacheerd wordt aan een andere organisatie. Omdat bij het opstellen van de begroting nog niet bekend is welke inkomsten gerealiseerd gaan worden zijn deze inkomsten begroot bij de overhead. De gerealiseerde inkomsten worden in de jaarrekening wel toegerekend aan het juiste taakveld. Daardoor ontstaat op het taakveld overhead een nadeel en op andere plekken een voordeel. Per saldo is er € 396.000 ontvangen voor gedetacheerd en uitgeleend personeel in 2022.
• Een nadeel van € 134.000 op de huisvestingskosten voor de locatie aan de Henri Dunantweg. In de begroting is rekening gehouden met een te hoog bedrag aan huurinkomsten voor dit pand. In de begroting 2023 is dit hersteld.

Product 960 Overhead – lasten mutaties reserves

• € 139.000 incidenteel nadeel als gevolg van een storting in de reserve bedrijfsvoering (loonsomsturing). In 2022 hebben diverse medewerkers gebruik gemaakt van het generatiepact. Dit bespaarde bedrag wordt toegevoegd aan de reserve bedrijfsvoering (loonsomsturing).

Product 960 Overhead – baten mutaties reserves

• € 147.000 incidenteel nadeel door een lagere onttrekking aan de algemene reserve (€ 85.000 nadeel) en de reserve bedrijfsvoering (loonsomsturing, € 62.000 nadeel). Incidenteel waren onttrekkingen begroot voor de invulling van een aantal functies die bij de begrotingsbehandeling waren geschrapt maar later met nieuwe raadsvoorstellen alsnog zijn ingevuld. Omdat de werkelijke uitgaven aan het eind van het jaar lager waren dan begroot is er ook minder aan de beide reserves onttrokken hiervoor.