Openbare orde en veiligheid

Doelstellingen 2022

Een veilige woon- en leefomgeving.
Toezicht houden op de naleving van regels en het terugdringen van overtredingen.
Het effectief aanpakken van ondermijnende criminaliteit.
We bieden de juiste steun en een perspectief aan inwoners die dat nodig hebben en we helpen criminaliteit te voorkomen en overlast te beperken.
We bieden zorg en ondersteuning aan mensen met verward gedrag.

Inzet 2022

We hebben samen met zorg- en veiligheidspartners gewerkt aan het uitvoeringsplan 2022. In het uitvoeringsplan zijn de prioriteiten uitgewerkt die voortvloeien uit het Integraal Veiligheidsplan 2020-2024. Focus lag daarbij op: ondermijning, zorg en veiligheid, drugs en digitale criminaliteit
Project 'integrale aanpak drugscriminaliteit 2022-2023' is opgestart. De volgende zaken zijn uitgevoerd: organiseren van voorlichting op scholen en op straat, ouderavond, trainingen voor onderwijs ondersteunend personeel, en aanstellen van outreachende medewerker verslavingszorg.
Samen met ‘Zutphen in cijfers’ werken we in 2023 verder aan het opzetten van een nieuw onderzoek leefbaarheid en veiligheid waarmee we het gevoel van veiligheid bij inwoners meten.
Samen met Woonbedrijf Ieder1 hebben we extreme woonoverlast aangepakt. We zien een daling in het aantal zaken woonoverlast ten opzichte van voorgaande jaren. In 2022 waren er 99 zaken woonoverlast waarvan 56 zaken extreme woonoverlast (2021: 146 zaken en 2020: 154 zaken). Er komen minder zaken die gerelateerd zijn aan de overlast door veelplegers/ex-gedetineerden. Dit komt omdat we vroegtijdig inzetten op huisvesting, beschermd wonen, stabiliteit bij terugkeer in eigen woning.
- We hebben in 1 casus (in 2021 1 casus) de Wet aanpak woonoverlast ingezet door een gele kaart uit te reiken.
- Er is op basis van deze wet 1 keer een gedragsaanwijzing (ook 1 in 2021) gegeven door de burgemeester.
De Mars, De Revelhorst en De Stoven zijn gecertificeerd met het keurmerk veilig ondernemen bedrijventerreinen (KVO-b). Het winkelcentrum van Zutphen beschikt over het keurmerk veilig ondernemen winkelcentra (KVO-w).
De coronamaatregelen zijn vervallen waardoor evenementen weer zijn toegestaan, terrassen zijn teruggegaan naar de oude opstelling en de werkgroep Veilig Uitgaan weer is opgestart. De werkgroep Veilig Uitgaan heeft een nieuw actieplan opgesteld.
Er zijn 11 zaken met bijtincidenten door honden aangepakt. Aansluiting op een nieuw landelijk registratiesysteem voor bijtincidenten zal in 2023 plaatsvinden.
Er is een Ontwikkelplan gemaakt en uitgevoerd voor team Toezicht en Handhaving met daarin afspraken over de basis op orde, nieuwe werktijden, bereikbaarheidsregels en professionalisering.

Ondermijning

Om de speelruimte en invloed van criminele netwerken te voorkomen zijn bestuurlijke instrumenten ingezet zoals de Wet Bibob en Damoclesbeleid, in samenwerking met onze partners, waaronder het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum (RIEC).
- Er zijn 32 Bibob-beoordelingen gestart (15 in 2021). Dat leidde niet tot weigeringen. Eén keer is een aanvraag buiten behandeling gesteld.
  Acht beoordelingen zijn nog in behandeling.
  Eén keer is een vergunning ingetrokken.
  Deze aantallen zijn hoger omdat het Bibob-beleid nu ook van toepassing is op de omgevingsvergunning bouwen.
- Aan 8 personen (in 2021 13 personen) is een last onder dwangsom opgelegd vanwege het verhandelen van drugs op straat.
- Er zijn 3 panden (in 2021 7 panden) gesloten op grond van de Opiumwet. Het gaat om woningen. Daarnaast is 1 keer een last onder dwangsom opgelegd en vier keer een waarschuwing gegeven.
Er zijn 5 grote integrale ondermijningscontroles (3 in 2021) van bedrijfsgebouwen en bedrijventerreinen gehouden om misstanden aan te pakken zoals mensenhandel, drugscriminaliteit en het illegaal huisvesten arbeidsmigranten. Daarnaast is in de periode juni tot september ingezet op controles in het kader van het project Theseus. Daarbij zijn alle bedrijven op bedrijventerrein De Mars bezocht door een controleteam.
Er is door middel social media ingezet op een bewustwordingscampagne voor inwoners en ondernemers.
Eind 2022 is het Meldpunt Ondermijning is geopend. Hier kunnen inwoners van Zutphen op een laagdrempelige manier signalen melden over verdachte situaties of bijv. overlast door drugsgebruik. Inwoners en ondernemers kunnen ook melden via het Meld Misdaad Anoniem (MMA).
Op alle scholen voortgezet onderwijs zijn bewustwordingslessen gegeven door het programma #studentalert. Het doel is om te voorkomen dat jongeren afglijden richting de ondermijnende jeugdcriminaliteit. Ook onderwijspersoneel is voorgelicht over de criminele wereld, verschijningsvormen, ronselpraktijken en signaleren en handelsperspectief. Via een webinar #ouderalert zijn ouders in vogelvlucht meegenomen in het herkennen van ondermijnende criminaliteit.

Zorg en Veiligheid

De 4 procesregisseurs hebben 102 nieuwe zaken (2021: 257 zaken) opgepakt, alleen of in samenspraak met het Zorg- en Veiligheidshuis. Daarnaast houden zij regie op lopende casuïstiek. Het gaat vooral om zeer complexe casuïstiek waarbij zowel veiligheids- als zorg-vraagstukken een rol spelen. Concreet gaat het om casuïstiek vanuit: huiselijk geweld en kindermishandeling en (jeugd-)zorg, extreme (woon-)overlast, risicojeugd-justitieel, en nazorg ex-gedetineerden. Door vertrek en uitval van medewerkers ligt het aantal opgepakte zaken procesregie aanzienlijk lager.
De coördinator nazorg ex-gedetineerden heeft 111 zaken in behandelingen genomen. Daarvan kwamen 5 ex-gedetineerden uit een andere gemeente en 3 uit het buitenland. De intensieve coördinatie op nazorg ex-gedetineerden heeft een preventieve werking op het aantal procesregiezaken. Want escalaties in de vorm van extreme (woon-)overlast kunnen hiermee deels worden voorkomen.
Samen met Veilig Thuis, Raad voor de kinderbescherming en Jeugdbescherming hebben wij huiselijk geweld en kindermishandeling snel en effectief aangepakt. Casuïstiek wordt opgepakt door de toegangsteams sociaal domein, soms samen met procesregie en zorg- en veiligheidshuis. Er is een werkgroep gestart met stichting Perspectief over de aanpak huiselijk geweld bij volwassenen. In 2022 hebben wij in totaal 11 huiselijk geweld zaken/huisverboden opgelegd. De meeste aanmeldingen komen van de politie.
Pilot ketenveldnorm ingevoerd, samen met de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) en het Zorg- en Veiligheidshuis (ZVH). Hiermee volgen we personen met ernstig psychische stoornissen die door hun gedrag een gevaar voor de samenleving kunnen vormen. Zaken worden vanaf 2023 opgepakt.
Het regionale project Rising Stars komt door privacyregels moeizaam van de grond. Deze aanpak is gericht op criminele jongeren die klein beginnen maar snel doorgroeien naar de zware criminaliteit. In 2023 hopen wij samen met de gemeenten in de politieregio NOG een start te kunnen maken.
Het project ‘LSI-Thema Wijkgerichte Aanpak Waterkwartier VNG: handhaven met de menselijke maat’ is niet uitgevoerd omdat 2 belangrijke partners, Belastingdienst en Toeslagen, niet meer aan konden sluiten vanwege de Toeslagenaffaire.
Bij het Advies- en meldpunt verward gedrag zijn 23 meldingen (in 2021 11 meldingen) voor Zutphen binnen gekomen. Hier kunnen inwoners en professionals tijdig hun zorgen uiten en kan de gemeente, indien nodig, ondersteuning starten of zorgprofessionals inschakelen. Ook kan verplichte zorg aangeboden worden aan mensen met psychische problemen die niet vrijwillig zorg aanvaarden. Voor 2 mensen (ook 2 in 2021) zijn zorgmachtigingen aangevraagd voor gedwongen zorg.

Asielzoekerscentrum

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) benut de maximale capaciteit van het asielzoekerscentrum (azc) in Zutphen, met ruim 740 bewoners. Daarnaast blijft doorstroom van statushouders lastig door de krappe woningmarkt.
Vanaf de start van het azc meten we jaarlijks de leefbaarheid en veiligheid op en rond het azc in opdracht van het omwonendenoverleg. Deze metingen geven belangrijke informatie voor een veilige en leefbare omgeving in de buurt en de vraag of er nog aanvullende maatregelen nodig zijn. De zesmeting geeft een solide beeld en het cijfer voor het veiligheidsgevoel van omwonenden blijft stabiel op een 7,8. Er waren in 2022 geen aanvullende maatregelen nodig op het gebied van leefbaarheid en veiligheid in de wijk of op het azc zelf.
Samen met het COA zetten wij in op integratie en participatie van bewoners van het azc. Bewoners nemen deel aan diverse projecten zoals ondersteunen bij sportverenigingen, voedselbank, Matz Carwash en fietsen repareren bij Zilt Bikes.